હિન્દુજા ગ્રુપના ચેરમેન ગોપીચંદ પી હિન્દુજાનું સોમવારે (4 નવેમ્બર) 85 વર્ષની ઉંમરે લંડનમાં નિધન થઈ ગયું. હિન્દુજા ઘણા અઠવાડિયાથી બીમાર હતા અને હોસ્પિટલમાં દાખલ હતા.

2023માં મોટા ભાઈ શ્રીચંદ હિન્દુજાના નિધન પછી તેમણે ગ્રુપની કમાન સંભાળી હતી. ગોપીચંદને ‘જીપી’ કહીને બોલાવવામાં આવતા હતા.

સાલ 1940નો એ સમય જ્યારે સિંધ (હવે પાકિસ્તાનનો હિસ્સો)માં એક સિંધી વેપારી પરિવારમાં ગોપીચંદ હિન્દુજાનો જન્મ થયો. તેમનું બાળપણ મુંબઈની ગલીઓમાં વીત્યું, જ્યાં તેમણે જય હિન્દ કૉલેજમાંથી 1959માં ગ્રેજ્યુએશન કર્યું. બાદમાં તેમને વેસ્ટમિનિસ્ટર યુનિવર્સિટી અને રિચમંડ કૉલેજમાંથી ઑનરેરી ડૉક્ટરેટની પદવી મળી.

ગોપીચંદ હિન્દુજાએ 1959માં મુંબઈમાં ફેમિલી બિઝનેસ જૉઇન કર્યો. તેમણે હિન્દુજા ગ્રુપને એક ઇન્ડો-મિડલ ઇસ્ટ ટ્રેડિંગ કંપનીમાંથી બદલીને બેન્કિંગ, ફાઇનાન્સ, એનર્જી, ઓટોમોટિવ જેવા સેક્ટર્સમાં ફેલાયેલા ગ્લોબલ ઇન્ડસ્ટ્રિયલ પાવરહાઉસમાં તબદીલ કરી દીધું. તેમની લીડરશિપમાં ગ્રુપે 1984માં ગલ્ફ ઑઇલ અને ત્રણ વર્ષ પછી અશોક લેલેન્ડનું અધિગ્રહણ કર્યું.

ગોપીચંદને બે દીકરા સંજય અને ધીરજ અને દીકરી રીટા છે. સંજયના લગ્ન 2015માં ઉદયપુરમાં થયા હતા. જણાવવામાં આવે છે કે આમાં 15 મિલિયન યુરો (લગભગ ₹154 કરોડ) ખર્ચ થયા હતા. આ ઇવેન્ટમાં જેનિફર લોપેઝ અને નિકોલ શેરજિંગરે પરફોર્મ કર્યું હતું.

ગોપીચંદ હિન્દુજાના પિતા પરમાનંદ દીપચંદ હિન્દુજાએ આ ગ્રુપની સ્થાપના કરી હતી. તેમણે 1919માં ઈરાન જતા પહેલાં ભારતના સિંધ ક્ષેત્રમાં વ્યાપાર (ટ્રેડિંગ) કરવાનું શરૂ કર્યું હતું, જે હવે પાકિસ્તાનનો હિસ્સો છે. 1971માં તેમના મૃત્યુ પર, તેમના ચાર દીકરાઓએ કારોબારનો સંયુક્ત નિયંત્રણ લીધો અને 1979માં ઈરાનના ઇસ્લામિક ટેકઓવર પછી ઓપરેશનને લંડન લઈ ગયા.

આજે, હિન્દુજા ગ્રુપની 38 દેશોમાં સીધી હાજરી છે અને પ્રવૃત્તિઓ 100 દેશો સુધી ફેલાયેલી છે. તે લગભગ 2 લાખ લોકોને નોકરીઓ આપે છે. આ બિઝનેસ ફાઇનાન્સ, ઓટોમોટિવ, એનર્જી, મીડિયા અને ટેક્નોલોજી જેવા સેક્ટર્સમાં ફેલાયેલો છે. તેમની મુખ્ય કંપનીઓમાં અશોક લેલેન્ડ, ગલ્ફ ઑઇલ, ઇન્ડસઇન્ડ બેંક, હિન્દુજા ટી.એમ.ટી., ઇન્ડસઇન્ડ મીડિયા એન્ડ કમ્યુનિકેશન્સ લિમિટેડ છે.

ફેમિલીનો રિયલ એસ્ટેટ પોર્ટફોલિયો પણ પ્રભાવશાળી છે. તેમની સૌથી લોકપ્રિય પ્રોપર્ટી, વ્હાઇટહૉલની ઐતિહાસિક ઓલ્ડ વૉર ઑફિસ બિલ્ડિંગ છે. તેને હવે રેફલ્સ લંડન હોટેલમાં તબદીલ કરી દેવામાં આવ્યું છે. તેઓ કાર્લટન હાઉસ ટેરેસના પણ માલિક છે, જે બકિંગહામ પેલેસની પાસે છે.

ગોપીચંદ લંડન આધારિત હતા, જ્યારે તેમના નાના ભાઈ પ્રકાશ મોનાકોમાં રહે છે, અને સૌથી નાના ભાઈ અશોક મુંબઈથી ઇન્ડિયા ઓપરેશન્સ મેનેજ કરે છે.

શ્રીચંદ, ગોપીચંદ અને પ્રકાશ હિન્દુજાનું નામ બોફોર્સ કૌભાંડમાં પણ સામે આવ્યું હતું. આ કૌભાંડમાં સ્વીડિશ કંપની બોફોર્સ પર આ આરોપ લગાવવામાં આવ્યો હતો કે તેણે 1986માં ભારત સરકારને 1.3 અબજ ડૉલરની લાંચ આપી હતી. આમાં ત્રણેય ભાઈઓએ મદદ કરી હતી. ત્રણેય ભાઈઓ પર સીબીઆઈએ ઓક્ટોબર 2000માં આ આરોપો લગાવ્યા હતા, પરંતુ સાલ 2005માં દિલ્હીની કોર્ટે પુરાવાના અભાવમાં તેમના પર લાગેલા બધા આરોપોને ફગાવી દીધા હતા.