ભારતીય હવામાન વિભાગ અનુસાર આજે (28 ફેબ્રુઆરી) ઓફિશિયલી શિયાળાનો છેલ્લો દિવસ છે. પરંતુ ગુજરાતમાં છેલ્લા એક મહિનાથી જ શિયાળાનું નામોનિશાન જતું રહ્યું હોય તેમ કાળઝાળ ગરમીનો અનુભવ થઈ રહ્યો છે. તેમાં પણ છેલ્લા 15 દિવસથી તો ફેબ્રુઆરી મહિનામાં જ અગનગોળા વરસી રહ્યા હોય તેવી ગરમી ગુજરાતવાસીઓ સહન કરી રહ્યા છે. ભારતીય હવામાન વિભાગ અનુસાર 1 માર્ચથી ગુજરાતમાં ઉનાળાની શરૂઆત થાય છે, પરંતુ આ વર્ષે એક મહિના પહેલાં જ ઉનાળો રાજ્યમાં પ્રવેશી ચૂક્યો છે. વર્ષ 2025માં ફેબ્રુઆરી મહિનાની ગરમીએ છેલ્લાં દસ વર્ષનો રેકોર્ડ તોડ્યો છે. વર્ષ 2015થી લઈને આ વર્ષના ફેબ્રુઆરી મહિનામાં ગુજરાતનું મહત્તમ તાપમાન સૌથી વધુ નોંધાયું છે.
સમગ્ર શિયાળા દરમિયાન ગુજરાતવાસીઓએ ફક્ત થોડાક જ દિવસો હાડ થીજવતી ઠંડીનો અનુભવ કર્યો છે. તેવામાં શિયાળાના વિદાય સમયે છેલ્લા 15 દિવસ તો કાળઝાળ ગરમીનો અનુભવ કર્યા બાદ હવામાન વિભાગે આગામી 24 કલાકમાં મહત્તમ અને લઘુતમ તાપમાનમાં બેથી ત્રણ ડિગ્રી સેલ્સિયસનો ઘટાડો થઈ શકે છે તેવી પણ આગાહી વ્યક્ત કરી છે. એટલે કે, તાપમાનના એકાએક ઉતાર-ચઢાવથી ઠંડી અને ગરમીની અસર રહેશે. વર્ષ 2015થી 2025 સુધી એટલે કે, છેલ્લાં 10 વર્ષમાં ફેબ્રુઆરી મહિનાની ગરમીએ તમામ રેકોર્ડ તોડ્યા છે. રાજ્યનાં ચાર મહાનગરો અમદાવાદ, વડોદરા, સુરત અને રાજકોટમાં દર વર્ષે ફેબ્રુઆરી મહિનામાં મહત્તમ તાપમાન સામાન્ય અથવા સામાન્યથી નજીક રહેતું હોય છે. પરંતુ આ વર્ષે તો છેલ્લા પખવાડિયામાં મહત્તમ તાપમાન સામાન્ય કરતાં ચાર ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી વધુ નોંધાયું છે. આ વર્ષની ગરમીએ ગુજરાતવાસીઓને ત્રાહિમામ પોકારતા કર્યા છે.
શિયાળાની શરૂઆતમાં જ ભારતીય હવામાન વિભાગ દ્વારા વિવિધ આગાહી કરવામાં આવી હતી. જે મુજબ ગુજરાતમાં કોલ્ડવેવના દિવસોમાં પણ આ ઋતુ દરમિયાન ઘટાડો નોંધાયો હતો. હવામાન વિભાગની આગાહી પ્રમાણે સામાન્ય રીતે ગુજરાતમાં કોલ્ડવેવના પાંચથી છ દિવસો રહેતા હોય છે. પરંતુ આ વખતે ફક્ત બેથી ત્રણ દિવસ જ કોલ્ડવેવની સ્થિતિ સર્જાઇ હતી. તેમાં પણ ફક્ત ડિસેમ્બર મહિનામાં જ આ સ્થિતિનું નિર્માણ થયું હતું. જ્યારે જાન્યુઆરી મહિનાથી જ ધીરે ધીરે તાપમાનમાં ઉતાર-ચઢાવની સ્થિતિ સર્જાવા લાગી હતી અને ફેબ્રુઆરી મહિનાથી તો કાળઝાળ ગરમી શરૂ થતા ગુજરાતવાસીઓએ શિયાળાની પૂરતી મજા માણી નહોતી. મહત્ત્વનું છે કે, આ શિયાળાની ઋતુમાં વાતાવરણ ન્યુટ્રલ રહ્યું હતું. એટલે કે, અલનીનોની અસર વર્તાઈ ન હતી, તેથી તાપમાન મુખ્યત્વે સામાન્યથી નજીક રહ્યું હતું.
ગુજરાતનાં ચાર મહાનગરોમાં છેલ્લાં દસ વર્ષમાં ફેબ્રુઆરી મહિનાના મહત્તમ તાપમાનની વાત કરવામાં આવે તો અમદાવાદ શહેરમાં વર્ષ 2017ના ફેબ્રુઆરી મહિનામાં સૌથી વધુ મહત્તમ તાપમાન 34.8 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું. જ્યારે વર્ષ 2025ના ફેબ્રુઆરી મહિનામાં મહત્તમ તાપમાન 37°ને પાર પહોંચ્યું છે. તદુપરાંત વડોદરા શહેરમાં પણ વર્ષ 2017નો ફેબ્રુઆરી મહિનો અત્યાર સુધીમાં સૌથી ગરમ હતો. જેમાં ફેબ્રુઆરી મહિનાનું મહત્તમ તાપમાન 35.1 ડિગ્રી સેલ્સિયસ પહોંચ્યું હતું. પરંતુ આ વર્ષે વડોદરા શહેરમાં પણ મહત્તમ તાપમાન 37 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચ્યું હતું.
