અદાણી ગ્રીન એનર્જી લીમીટેડ (AGEL) ભારતના ‘નેટ જીરો’ લક્ષ્યાંકને હાંસલ કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા સાથે સતત આગળ વધી રહ્યું છે. અદ્યતન સંસાધન મૂલ્યાંકન અભિગમ સાથે AGEL 2030 સુધીમાં 50 GW લક્ષ્ય હાંસલ કરવાના ટ્રેક પર છે. જેમાં માનવબળ, સપ્લાય ચેઇન પ્લાનિંગ, જમીન સંપાદન, ટ્રાન્સમિશન કનેક્ટિવિટી પ્લાનિંગ, PPA નાણાકીય વ્યવસ્થા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. FY24માં ભારતના કુલ રિન્યુએબલ ક્ષમતા વધારામાં એકલા અદાણી ગ્રીનનો હિસ્સો 15% હતો.

ભારતના સ્વચ્છ ઉર્જા સંક્રમણ લક્ષ્યો સાથે સંલગ્ન અદાણી ગ્રીન 2030 સુધીમાં 50 ગીગાવોટના રિન્યુએબલ એનર્જી ક્ષમતાના લક્ષ્‍યાંક સાથે વધી રહ્યું છે. 2030 સુધીમાં આ 500 ગીગાવોટ બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ ઊર્જા સાથે ગ્રીડને ડીકાર્બોનાઇઝ કરવાના ભારતના લક્ષ્યના 10% હિસ્સો ધરાવે છે.

અદાણી ગ્રીન 12 રાજ્યોમાં ફેલાયેલ 11.2 GW નો દેશનો સૌથી મોટો ઓપરેશનલ રિન્યુએબલ એનર્જી પોર્ટફોલિયો ધરાવે છે. તેના વિસ્તૃત પોર્ટફોલિયોમાં સૌરઉર્જાથી 7.3 GW, પવનઉર્જાથી 1.6 GW અને હાઇબ્રિડ પ્રોજેક્ટ્સમાંથી 2.14 GWનો સમાવેશ થાય છે. 2.1 ગીગાવોટના વિશ્વના સૌથી મોટા સોલાર-વિન્ડ હાઇબ્રિડ ક્લસ્ટરને ડિલિવર કરવા ઉપરાંત ગુજરાતના ખાવડામાં 30 ગીગાવોટના પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જા પ્રોજેક્ટ બારને વધારવાના પ્રયત્નો હાથ ધરી રહ્યું છે. 

પેરિસ શહેર કરતાં લગભગ પાંચ ગણો RE પ્રોજેક્ટ 538 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલો છે. એકવાર બની ગયા પછી તે વિશ્વનો સૌથી મોટો પાવર પ્લાન્ટ હશે. AGEL નો ખાવડા RE પ્લાન્ટ લગભગ 16.1 મિલિયન ઘરોને વીજળી આપશે, 58 મિલિયન ટન CO2 ઉત્સર્જનને ટાળશે અને 15,000 થી વધુ કાયમી સ્થાનિક રોજગારીઓનું સર્જન કરશે. ઉલ્લેખનીય છે કે અદાણી ગ્રીન એનર્જીના વિશ્વના સૌથી મોટા રિન્યુએબલ એનર્જી પ્રોજેક્ટમાં 2.2 GW સૌર અને પવન ક્ષમતા પહેલેથી જ કાર્યરત છે.

સૌર, પવન અને પવન-સૌર હાઇબ્રિડ ઉપરાંત, 50 GW ના આ લક્ષ્યાંકના પ્રથમ તબક્કામાં 2030 સુધીમાં તેના પોર્ટફોલિયો મિશ્રણમાં 5000+ મેગાવોટના પમ્પ્ડ સ્ટોરેજ પ્રોજેક્ટ્સ (PSPs)નો સમાવેશ થાય છે. અદાણી ગ્રીને આંધ્રપ્રદેશમાં પ્રથમ 500 મેગાવોટ PSP માટે બાંધકામ શરૂ કર્યું છે. AGEL પાસે આંધ્ર પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, તમિલનાડુ અને તેલંગાણામાં પમ્પ્ડ સ્ટોરેજ પ્રોજેક્ટ્સની મજબૂત પાઇપલાઇન છે.

અદાણી જૂથ, માત્ર ગ્રીન એનર્જી ઉત્પાદક જ નહીં, પરંતુ ઘટકોથી વિતરણ સુધીની વેલ્યુ ચેઈન વિકસાવે છે. કંપની પાસે વ્યૂહાત્મક સ્થળોએ રિન્યુએબલ એનર્જી માટે ~2,50,000 એકર રિસોર્સ રિચ સાઇટ્સનો સૌથી મોટો જમીન વિસ્તાર છે. ઇલેક્ટ્રિસિટી એક્ટ, 2003 મુજબ કંપની 100% મસ્ટ રન પોર્ટફોલિયો ધરાવે છે.

છેલ્લાં પાંચ વર્ષોમાં AGELની ઓપરેશનલ ક્ષમતામાં વધારાએ ઉદ્યોગને પાછળ છોડી દીધા છે, કંપનીએ ભારત દેશના ~ 13% ની સરખામણીમાં 41% ની CAGR હાંસલ કરી છે.

કંપનીનું લક્ષ્ય દર વર્ષે 4-5 ગીગાવોટની ગ્રીનફિલ્ડ ક્ષમતા વધારા પહોંચાડવાનું છે, જે ગત નાણાકીય વર્ષમાં પ્રાપ્ત કરેલા બમણા કરતાં વધુ છે. FY24માં અદાણી ગ્રીન એનર્જીએ 2,848 મેગાવોટ રિન્યુએબલ ક્ષમતાને સ્ટ્રીમમાં લાવી, જે ભારતના RE સેક્ટરમાં સૌથી મોટું ગ્રીનફિલ્ડ વિસ્તરણ છે.

નવીનીકરણીય ઉર્જા તરફનું પરિવર્તન એ હકીકત બની રહ્યું છે. ભારતની કુલ સ્થાપિત ક્ષમતામાં કોલસાનું યોગદાન 2024માં પ્રથમ વખત 50%થી નીચે આવી ગયું છે. FY24માં ભારતની વીજ ઉત્પાદન ક્ષમતામાં 71% હિસ્સો રિન્યુએબલ એનર્જીનો હતો. ભારતે 2030 સુધીમાં 5 મિલિયન મેટ્રિક ટન (MMT)ની ગ્રીન હાઇડ્રોજન ઉત્પાદન ક્ષમતા હાંસલ કરવાનું લક્ષ્ય નિર્ધારીત કર્યું છે (1 મિલિયન ટન ગ્રીન હાઇડ્રોજન માટે 25 GW નવીનીકરણીય ઊર્જાની જરૂર છે).

ઉર્જા જરૂરિયાતોની દ્રષ્ટિએ ભારત વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે અને તેની ઉર્જા માંગ 2030 (IEA) સુધીમાં 25-35% વધવાનો અંદાજ છે. 2031-32 (નેશનલ ઇલેક્ટ્રિસિટી પ્લાન) સુધીમાં ભારતની પીક એનર્જીની માંગ ~366.4 GW હોવાનો અંદાજ છે. ભારતમાં તમામ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ (રસ્તા, રેલ્વે, બંદરો, એરપોર્ટ) માટે તેની ઉર્જા ક્ષમતાને વિસ્તારવાની જરૂર પડશે.

ભારતનું વિઝન 2070 સુધીમાં નેટ શૂન્ય ઉત્સર્જન હાંસલ કરવાનું છે, ઉપરાંત નજીકના ગાળાના લક્ષ્યો હાંસલ કરવાનું છે જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે. AGELના પોર્ટફોલિયો પ્રતિપક્ષો સાથે 25-વર્ષના ફિક્સ્ડ ટેરિફ PPAs સમર્થિત છે. વળી સંપૂર્ણ ભંડોળની વૃદ્ધિની ખાતરી કરવા માટે US$ 3.4 બિલિયનની બાંધકામ સુવિધા પણ છે.